Euro 2016: światowe rankingi FIFA a wskaźniki Elo

Światowe rankingi FIFA

Światowe rankingi FIFA to system oceniający męskie drużyny narodowe w piłce nożnej, który uwzględnia zwycięskie mecze i przyznaje dodatkowe punkty za wygranie ważnych meczów i dużych turniejów oraz pokonanie najlepszych przeciwników.

FIFA wprowadziła ten system oceny w 1992 roku, a od tego czasu na najwyższych pozycjach plasuje się osiem reprezentacji: Niemcy, Francja, Belgia, Włochy, Hiszpania, Holandia, Argentyna i Brazylia.

Wskutek zarzutów, że rankingi nie odzwierciedlają względnej siły drużyny, po Mistrzostwach Świata w 2006 roku FIFA zmieniła metodologię, uwzględniając podczas obliczeń wyniki z poprzednich czterech lat, a nie z ośmiu, jak to miało miejsce wcześniej.

Podstawą do obliczenia pozycji drużyny jest średnia ważona liczby punktów zdobytych przez nią w ciągu ostatnich czterech lat, a rankingi są publikowane raz w miesiącu. Wyniki wszystkich meczów rozegranych w międzyczasie zostają uwzględnione dopiero w następnym rankingu.

Wskaźniki Elo

Wskaźniki Elo to alternatywna metoda oceny opracowana przez Arapda Elo, urodzonego na Węgrzech amerykańskiego mistrza szachowego i profesora fizyki, która polega na porównywaniu poziomu umiejętności w grach opierających się na rywalizacji dwóch przeciwników. 

System Elo bazuje na korekcie oceny drużyny uwzględniającej zarówno aktualne wyniki, jak i oczekiwania wynikające z jej pozycji przed meczem.

Metoda ta została następnie dostosowana do wielu dyscyplin sportowych i obecnie jest powszechnie stosowana do oceny drużyn w piłce nożnej. Podobnie jak w przypadku rankingów FIFA podstawą obliczania wskaźników Elo są wyniki drużyny, przy czym punkty są aktualizowane po każdym meczu.

System Elo bazuje na korekcie oceny drużyny uwzględniającej zarówno aktualne wyniki, jak i oczekiwania wynikające z jej pozycji przed meczem. Aby uzyskać więcej informacji na temat sposobu obliczania wskaźników Elo, przeczytaj nasz artykuł Stosowanie wskaźników Elo w zakładach na piłkę nożną.

Aby zapoznać się z najnowszymi wynikami i punktami Elo uzyskanymi przez europejskie drużyny narodowe, przejdź na World Football Elo Ratings: Europe (eloratings. net).

Poniżej przedstawiamy 10 najlepszych drużyn europejskich według każdego systemu oceny. 

Dziesięć najlepszych drużyn europejskich

* Ostatnia aktualizacja: 5 maja 2016 r.

** Na dzień 2.05.2016 r.

*** Drużyna nie zakwalifikowała się do Euro 2016

FIFA czy Elo: Zwycięzcą zostaje…

Po porównaniu obu list najbardziej uderzają rozbieżności widoczne w przypadku reprezentacji Francji. Drużyna, która w rankingu według formuły Elo zajmuje trzecią pozycję, znajduje się poza pierwszą dziesiątką rankingu FIFA, plasując się dopiero na 14. miejscu w Europie.

Powszechny fenomen rankingów FIFA polega na tym, że bycie gospodarzem zbliżającego się dużego turnieju przyczynia się do obniżenia pozycji, co ma miejsce w przypadku Francji – gospodarza Euro 2016. Po dotarciu na 10. pozycję na świecie po Mistrzostwach Świata 2014 Les Bleus plasują się dopiero na 21. miejscu w rankingu światowym FIFA, mimo iż od tego czasu wygrali 11 z 17 rozegranych meczów, a kurs Pinnacle na ich zwycięstwo kształtuje się na poziomie 4,060*, co oznacza, że prawdopodobieństwo sięgnięcia przez nich po puchar Henriego Delaunaya wynosi aż 24,6%.

W rankingu według formuły Elo Francja zajmuje trzecią pozycję, natomiast w rankingu FIFA Les Bleus plasują się dopiero na 14. miejscu w Europie.

Biorąc pod uwagę fakt, że od turnieju w Brazylii w 2014 roku Francja rozgrywała tylko mecze towarzyskie, podczas gdy reszta drużyn grała głównie w meczach kwalifikacyjnych, które przy obliczaniu rankingu FIFA są uznawane za 2,5-krotnie ważniejsze, widać wyraźnie, dlaczego Francja wydaje się niedoceniana przez rankingi FIFA.

Jeśli powiązać to z faktem, że wskaźniki Elo są aktualizowane na bieżąco i uwzględniają wszystkie wyniki uzyskane przez drużynę w historii, a nie tylko w ciągu ostatnich czterech lat, jak ma to miejsce w przypadku rankingów FIFA, otrzymamy odpowiedź, który system oceny jest bardziej wiarygodnym źródłem informacji przed Euro 2016.

Opublikowane w 2009 roku wyniki badania porównawczego ośmiu metod oceny drużyn piłkarskich przeprowadzonego przez Uniwersytet Amsterdamski potwierdzają wyższość wskaźników Elo jako najlepszego narzędzia do typowania wyników meczów piłkarskich i udowadniają, że ranking FIFA słabo się sprawdza pod tym względem. 

Co ciekawe, w badaniu zauważono, że rankingi dotyczące rywalizacji kobiet sprawdzają się o wiele lepiej niż w przypadku mężczyzn. Jak myślisz, z czego to wynika? Otóż rankingi dotyczące rozgrywek kobiet są aktualizowane po każdym meczu z zastosowaniem algorytmu wykorzystywanego w modelu Elo. 

Teraz, gdy już wiesz, który system oceny jest najlepszy, przejdź prosto do najnowszych kursów na Euro 2016. Czy Niemcy będą panować jako mistrzowie zarówno Europy, jak i Świata, a może Francja wykorzysta przewagę własnego boiska, jak miało to miejsce w 1998 roku?